2009-12-30

Zakończenie Roku Doktora Tytusa Chałubińskiego

W Warszawie, 12 grudnia 2009 roku, w Pałacu Staszica odbyło się sympozjum ,,W kręgu doktora Tytusa Chałubińskiego", kończące obchody Roku Jubileuszowego, poświęconego Doktorowi. Sympozjum zorganizowane zostało z inicjatywy Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego (także inicjatora Roku) przez Instytut Historii Nauki PAN i PTT. Partnerami organizatorów są: Towarzystwo Naukowe Warszawskie, Polskie Towarzystwo Lekarskie, Towarzystwo Lekarskie Warszawskie, Kasa im. Józefa Mianowskiego - Fundacja Popierania Nauki, Pracownia Dziejów Inteligencji Instytutu Historii PAN, Muzeum Historyczne m.st. Warszawy, Towarzystwo Przyjaciół Warszawy oraz Fundacja Pokolenia Pokoleniom.

W konferencji uczestniczyli goście z Bratysławy, Wiednia, Krakowa i Zakopanego. Towarzyszyła jej wystawa okolicznościowa, przygotowana przez Archiwum PAN. Moderatorem sympozjum był znany historyk i długoletni prezes Polskiego Związku Alpinizmu, prof. dr hab. Andrzej Paczkowski, a towarzyszyła mu autorka publikacji o Tytusie Chałubińskim Barbara Petrozolin-Skowrońska, która przygotowała program i z ramienia Komitetu Organizacyjnego Roku uczestniczyła w przygotowaniu sympozjum. Otwarcia dokonali  prof. Leszek Zasztowt, dyrektor IHN PAN i Włodzimierz Janusik, prezes Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego.

Referaty i prezentacje:
Prof. dr hab. med. Jerzy Woy-Wojciechowski, prezes Polskiego Towarzystwa Lekarskiego: Tytus Chałubiński w tradycji polskiego środowiska lekarskiego.
Prof. dr med. Kinga Chałubińska (Wiedeń): Rodzinne pamiątki i refleksje o Pradziadku.
Prof. dr hab Zofia Podgórska-Klawe, Instytut Historii Nauki PAN:W szpitalach warszawskich - ewolucja roli lekarza w XIX wieku.
Dr Andrzej Sołtan, Muzeum Historyczne m.st. Warszawy: Warszawskie ,,dynastie" lekarskie: Groerowie.
Dr Hanna Krajewska, dyrektor Archiwum PAN: Informacja o wystawie okolicznościowej zorganizowanej przez Archiwum PAN.
Prof. dr hab. Andrzej Śródka, Instytut Historii Nauki PAN, kierownik Katedry Historii Medycyny na Wydziale Lekarskim w Collegium Medicum UJ: Środowisko profesorów Akademii Medyko-Chirurgicznej i wydziału medycyny Szkoły Głównej Warszawskiej (1857-1869).
Prof. dr hab. Leszek Zasztowt, dyrektor Instytutu Historii Nauki PAN: Kasa im. Józefa Mianowskiego - dorobek i znaczenie.
Dr Magdalena Gawin, Pracownia Dziejów Inteligencji, IH PAN: Narodziny i rozwój medycyny społecznej: krąg czasopisma ,,Zdrowie" i Towarzystwa Higienicznego.
Dr Antonina Sebesta (Kraków), Instytut Filozofii i Socjologii Uniwersytetu Pedagogicznego; PTT, Oddział Kraków: Chałubiński był pierwszy... rozważania na temat ethosu lekarza na przykładzie działalności Tytusa Chałubińskiego i Alberta Schweitzera.
Dr Jan Trynkowski, filister i badacz dziejów konwentu Polonia: Tytus Chałubiński wśród filistrów Konwentu Polonia.
Krzysztof Pietruszewski, PTT, Oddział Łódź: W Tatrach śladami Króla Tatr.
Prof. dr hab. Zbigniew Wójcik, Instytut Historii Nauki PAN: Pasje górskie i przyrodnicze lekarza z Warszawy; przyjaciele przyrodnicy.
Dr hab. Maciej Janowski, kierownik Pracowni Dziejów Inteligencji IH PAN: Na górę Detunata z przewodnikiem po Karpatach czy bez? Dziewiętnastowieczne przewodniki górskie w monarchii Habsburgów.
Wiesław A. Wójcik, red. nacz. ,,Wierchów", (Kraków): Chałubiński, górale, Zakopane i Tatry.
Doc. dr Ludovit Kocian, Katedra Zoologii UK (Bratysława): Antoni Kocyan a Muzeum Tatrzańskie im. dra Tytusa Chałubińskiego (slajdy).
Dr hab. Mieczysław Rokosz, prezes Towarzystwa Muzeum Tatrzańskiego 1992-2008 (Kraków): Towarzystwo Muzeum Tatrzańskiego im. dra Tytusa Chałubińskiego - narodziny, działalność, ludzie.
Magdalena Ciszewska-Rząsa, Galeria Antoniego Rząsy (Zakopane): Wyrośli ze Szkoły Snycerskiej - Kenarowcy (slajdy).

Program obchodów Roku Chałubińskiego: przygotował Komitet Organizacyjny z PTT (Barbara Morawska-Nowak, przewodnicząca, Janusz Eksner, inicjator Roku i in.). Główni konsultanci: autorzy publikacji o Tytusie Chałubińskim - red. Barbara Petrozolin-Skowrońska i prof. Zbigniew Wójcik. Współpraca przy organizacji konkursów i wystawy w ramach Komitetu Organizacyjnego: Fundacja Pokolenia Pokoleniom (Barbara Czechmeszyńska-Skowron i Hanna Jakob).

Patronat Honorowy: Prezydent Warszawy - Hanna Gronkiewicz-Waltz, Prezydent Radomia - Andrzej Kosztowniak, Starosta Tatrzański - Andrzej Gąsienica-Makowski i Burmistrz Miasta Zakopane - Janusz Majcher

Komitet Honorowy: Kinga Chałubińska, prof. dr med. w Wiedniu, prawnuczka Tytusa Chałubińskiego, Lech Drożdzyński, prezes PTTK, Władysław Findeisen, prof. dr , prezes Kasy im. J. Mianowskiego – Fundacji Popierania Nauki, Teresa Jabłońska, dyrektor Muzeum Tatrzańskiego im. dra Tytusa Chałubińskiego, Włodzimierz Janusik, lekarz-histopatolog, prezes Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego, Jerzy Jurkiewicz, prof. dr hab. med., prezes Towarzystwa Lekarskiego Warszawskiego, Janusz Lipkowski, prof. dr hab., prezes Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, Barbara Petrozolin-Skowrońska, autorka książki ,,Król Tatr z Mokotowskiej 8. Portret doktora Tytusa Chałubińskiego", Mieczysław Rokosz, dr hab., prezes (1993-2008) Towarzystwa Muzeum im. Tytusa Chałubińskiego, Paweł Skawiński, dyrektor Tatrzańskiego Parku Narodowego, Andrzej Skowron, architekt krajobrazu, praprawnuk Tytusa Chałubińskiego, Bożena Szulczyk, dyrektor IV LO im. dra T. Chałubińskiego w Radomiu, Jerzy Woy-Wojciechowski, prof. dr hab. med., prezes Polskiego Towarzystwa Lekarskiego, Zbigniew Wójcik, prof. dr hab., Instytut Historii Nauki PAN oraz Leszek Zasztowt, prof. dr hab., dyrektor Instytutu Historii Nauki PAN

Kalendarz wydarzeń

7 lutego, Radom
Inauguracja Roku: msza św. w farze, gdzie ochrzczony był Tytus Chałubiński (odprawiona przez ks. biskupa Stefana Siczka); uroczystości w Resursie Obywatelskiej i w IV Liceum Ogólnokształcące im. dra T. Chałubińskiego w Radomiu (główny organizator inauguracji);
m.in. prelekcja prof. dr hab. Zbigniewa Wójcika, widowisko słowno-muzyczne, wystawa.
23 marca, Warszawa
W LXVIII Liceum Ogólnokształcącym im. dra T. Chałubińskiego – finał konkursu wiedzy o Chałubińskim i jego epoce; występy artystyczne, wystawa. Współorganizatorzy: Fundacja Pokolenia-Pokoleniom i Biuro Promocji Zakopanego (dla laureatów konkursu Fundacja zorganizowała wycieczkę do Zakopanego „Śladami Chałubińskiego”).
16 kwietnia, Warszawa
W siedzibie Towarzystwa Lekarskiego Warszawskiego przy ul. Raszyńskiej spotkanie popołudniowe z okazji 120. rocznicy otrzymania przez dra T. Chałubińskiego członkowstwa honorowego TLW; patronat nad konferencją objął rektor Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego prof. dr hab. n. med. Marek Krawczyk. Gospodarzem spotkania był prezes TLW, prof. dr hab. n. med. Jerzy Jurkiewicz.
22 kwietnia, Łódź
W czasie Dni Gór w Łodzi, organizowanych przez Oddział Łódzki PTT, pierwszy wieczór poświęcono Tytusowi Chałubińskiemu. W programie: film, pokaz slajdów z gawędą o Tatrach czasów Chałubińskiego, a o głównym bohaterze mówiła Barbara Petrozolin-Skowrońska.
8 maja, Zakopane
W Muzeum Stylu Zakopiańskiego ( willa „Koliba”) promocja 17. tomu „Pamiętnika PTT”, dedykowanego Tytusowi Chałubińskiemu i Muzeum Tatrzańskiemu jego imienia
(z okazji 120 rocznicy powstania Muzeum).
20 maja, Bielsko-Biała
Spotkanie Oddziału PTT poświęcone Chałubińskiemu, z prelekcją multimedialną Krzysztofa Pietruszewskiego (PTT, Łódź).
30 maja, Nowy Sącz
W Oddziale PTT Beskid w Nowym Sączu Maciej Pinkwart wygłosił odczyt nt. „Chałubiński i nie tylko... czyli opowieści o wielkich Zakopanego”.
13 czerwca, Zakopane
Główne uroczystości pod Giewontem: początek przy odnowionym z okazji Roku Chałubińskiego pomniku Chałubińskiego z Sabałą: złożenie kwiatów, muzyka. Następnie otwarcie plenerowej wystawy, zrealizowanej przez Tatrzański Park Narodowy na terenie zespołu pałacowo-parkowego w Kuźnicach. Na zakończenie watra w parku przy budynku TPN (ul. Chałubińskiego, koło Ronda). Kolorytu obchodom dodała grupa z Oddziału PTT w Łodzi, w strojach z epoki Chałubińskiego.
9 - 14 czerwca, Tatry, rejon Morskiego Oka
Rajd „Perciami dra Tytusa Chałubińskiego ku Wierchom”, zorganizowany przez Oddział PTT im. Tytusa Chałubińskiego w Radomiu. W tym samym czasie realizowała swój program turystyczny grupa z oddziału łódzkiego PTT.
24 października, Zakopane
Muzeum Tatrzańskie zorganizowało Dzień swego Patrona. Msza św. w kościele przy ul. Kościeliskiej i złożenie kwiatów na grobie Chałubińskiego na Pęksowym Brzyzku. Następnie w Galerii Kulczyckich, w ostatnim dniu wystawy „Tatry – czas odkrywców” (otwartej 16 maja z okazji 120-lecia Muzeum Tatrzańskiego) sesja i koncert fortepianowy.
3 listopada, Warszawa
Uroczyste posiedzenie Komisji Zdrowia Senatu RP z okazji 120 rocznicy śmierci dra Tytusa Chałubińskiego, z prelekcją multimedialną rektora WUM, prof. dr hab. n. med. Marka Krawczyka.
5 listopada, Kraków
W siedzibie Centranego Ośrodka Turystyki Górskiej PTTK (Jagiellońska) – sesja popołudniowa poświecona doktorowi Tytusowi Chałubińskiemu, zorganizowana przez Komisję Turystyki Górskiej ZG PTTK i Oddział PTT w Krakowie.
6 listopada, Zakopane
Finał konkursu wiedzy o Chałubińskim i jego epoce zorganizowanego przez Starostwo Tatrzańskie dla szkół.
7-8 listopada, Zakopane
Obchody związane ze 120. rocznicą śmierci dra Tytusa Chałubińskiego: uroczyste, otwarte posiedzenie ZG PTT w Kuźnicach, msza św. w kościele przy ul. Kościeliskiej i spotkanie przy grobie Chałubińskiego na Pęksowym Brzyzku.
25 listopada, Łódż
Prelekcja profesora Zbigniewa Wójcika o Chałubińskim na posiedzeniu Towarzystwa Historii Medycyny.
7 grudnia, Myślenice
X Jubileuszowy Turniej wiedzy o górach z okazji Roku Chałubińskiego poświęcony ,,Królowi Tatr". Organizatorzy Turnieju: Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych
im. T. Chałubińskiego w Myślenicach, Szkolne Koło PTT przy Zespole Szkół Ogólnokształcących w Myślenicach i Fundacja Pokolenia Pokoleniom.
12 grudnia, Warszawa
Całodniowe sympozjum w Pałacu Staszica . „W kręgu doktora Tytusa Chałubińskiego” (główny organizator i gospodarz: Instytut Historii Nauki PAN); wystawa towarzysząca sympozjum przygotowana przez Archiwum PAN. Zakończenie inicjowanego przez PTT Roku Chałubińskiego.

Publikacje okolicznościowe: broszura Radom miastem rodzinnym doktora Tytusa Chałubińskiego, przygotowana przez PTT, wydana staraniem Urzędu Miasta Radomia; ,,Pamiętnik Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego", t. 17, wydany z okazji Roku Chałubińskiego i 120- lecia Muzeum Tatrzańskiego, dofinansowany przez Urząd Miasta Zakopane. W roku 2010 ma ukazać się specjalny numer ,,Kwartalnika Historii Nauki PAN", z referatami przygotowanymi na sympozjum ,,W kręgu doktora Tytusa Chałubińskiego". Artykuły w czasopismach „Poznaj swój kraj”, „Tatry” i informatorze PTT „Co słychać?”
Tablica pamiątkowa: w Radomiu na terenie IV Liceum im. dra T. Chałubińskiego odsłonięta została 7 lutego 2009 roku tablica poświęcona Tytusowi Chałubińskiemu, ufundowana z okazji Roku Chałubińskiego przez Urząd Miasta Radomia..
Odznaka turystyczna: Oddział PTT w Radomiu im. Tytusa Chałubińskiego ustanowił odznakę turystyczną imienia swego Patrona.

Obchody Roku Chałubińskiego uświetniła obecność i wspomnienia osób z rodziny ,,Króla Tatr", przede wszystkim córek jego wnuka Stefana Chałubińskiego: prof. Kingi Chałubińskiej (wystąpienia w Zakopanem i Warszawie) oraz Agnieszki Chałubińskiej-Gonerko, a także dzieci prawnuczek (trzech sióstr, z domu Jurakowskich): dr Barbary Izdebskiej (udział w jury konkursów wiedzy o Chałubińskim), Katarzyny Skowron (wystąpienie w Krakowie), Marii Czubak i Andrzeja Skowrona (wystąpienie w Radomiu, udział w jury konkursów wiedzy o Chałubińskim).