2009-09-08

Im wcześniej, tym lepiej

Wczesne wspomaganie jest szansą na zrównoważony rozwoju dziecka niepełnosprawnego. Kampanię informacyjną na ten temat zaplanowała i realizuje Fundacja Instytut Rozwoju Regionalnego, która zaprasza wszystkich zainteresowanych do współpracy. Kampania ma na celu przekazanie i propagowanie informacji na temat wpływu wczesnego rozpoznania potrzeb rehabilitacyjnych dzieci niepełnosprawnych, co umożliwi wsparcie rozwoju dzieciom i pomoże rodzicom.. Będzie szansą dla wielu niepełnosprawnych dzieci na zrównoważony i prowadzący do samodzielności rozwój. Kampania prowadzona jest w województwie małopolskim i podkarpackim, jednak zachęcamy mieszkańców wszystkich regionów do korzystania z jej narzędzi. www.wczesnewspomaganie-firr.pl
Kontakt: Anna Żebrak (anna.zebrak@firr.org.pl, tel. 663 883 335)

Kampania będzie zwiększać świadomość na temat praw niepełnosprawnych dzieci i ich rodziców, wspierać rodziców niepełnosprawnych dzieci w organizacji rehabilitacji ich dzieci, zwiększać akceptację społeczną dla niepełnosprawnych dzieci (w tym akceptacji samych rodziców), zwiększać liczbę dzieci niepełnosprawnych objętych edukacją przedszkolną, ograniczać wykluczenie społeczne i bariery w rozwoju niepełnosprawnych dzieci.

O PROJEKCIE
Zgodnie z danymi z Narodowego Spisu Powszechnego w 2002 r. w Polsce żyło 184 206 dzieci niepełnosprawnych w wieku 0-14 lat, reprezentujących różnego typu niepełnosprawności.Na podstawie sprawozdań z badań naukowych oraz różnego rodzaju raportów podsumowujących działalność konkretnych instytucji rządowych, samorządowych i edukacyjnych, wiadomo, że:
. odsetek dzieci niepełnosprawnych uczęszczających do przedszkoli (35,4%) jest znacząco niższy niż odsetek dzieci sprawnych – odpowiednio 35% i 47%. Z kolei z badań jakościowych przeprowadzonych przez naszą organizację wynika, że:
. tylko niewielki odsetek dzieci niepełnosprawnych korzysta z rehabilitacji w formie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka niepełnosprawnego,
. dzieci niepełnosprawne z terenów miejskich są objęte w znacząco większym stopniu tą formą rehabilitacji niż dzieci z terenów wiejskich, które prawie w ogóle z niej nie korzystają.

Poradnie psychologiczno-pedagogiczne wydały ogółem 76 421 orzeczeń o potrzebie kształcenia specjalnego. W tej grupie znalazły się dzieci: z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim (17094), z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym (7147) z niepełnosprawnościami sprzężonymi (4137), zagrożonych niedostosowaniem społecznym (3221), z uszkodzonym słuchem (3196), z niepełnosprawnością ruchową (2665), z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu głębokim (2061), z uszkodzonym wzrokiem (2054), przewlekłą chorobą (940), z autyzmem (911) oraz niedostosowane społecznie (718). Wydano także 32 277 orzeczeń o potrzebie indywidualnego kształcenia. Liczby te dowodzą, że skala potrzeb jest ogromna.
Problemem jest jednak to, że wielu rodziców dzieci niepełnosprawnych nie starało się o orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego swojego dziecka. Z powodu niewiedzy, z powodu braku akceptacji niepełnosprawności swojego dziecka itp. Powód nie jest ważny. Ważne jest to, że te dzieci są pozbawiane równych szans startu w edukację, na relacje rówieśnicze ze swoimi pełnosprawnymi kolegami. Należy to zmienić i temu służy ten projekt.
Skutki takiego stanu rzeczy mogą rzutować na całym życiu dziecka. Zaniedbania rozwoju niepełnosprawnego dziecka powodują osłabienie jego szans na włączenie się do otwartego systemu edukacji, a za tym idzie, do proces socjalizacji. Braki w tym obszarze stwarzają bariery świadomościowe i emocjonalne, w wielu przypadkach całkowicie dyskwalifikujące osobę niepełnosprawną w podejmowanych wewnętrznie i zewnętrznie próbach aktywizacji społecznej.
Lekceważąc tę, często ostatnią szansę, na zrównoważony rozwój dziecka niepełnosprawnego, pozwala się na zepchnięcie go na margines we wszelkich obszarach życia: szkolnym, rówieśniczym, rodzinnym, a co za tym idzie również zawodowym i społecznym w życiu dorosłym. Niewypracowanie wzorów zachowań, nawyku uczenia się, czy kształtowania relacji międzyludzkich, będących naturalnym efektem zintegrowanego procesu uczenia w wieku dziecięcym, uniemożliwia osobie niepełnosprawnej integrację społeczną.

Rozpoczynając edukację szkolną na poziomie zerówki niepełnosprawne dzieci mogą już odstawać rozwojowo od swoich rówieśników. Opóźnienie w rozwoju nie musi wynikać z niepełnosprawności intelektualnej. Powodem może też być
. mniejsza stymulacja niż ta, której doświadczają sprawne (zwłaszcza zmysłowo) dzieci,
. brak lub niewystarczająca rehabilitacja,
. wyłączenie poza edukację przedszkolną,
. izolacja społeczna,
. zaniedbania wychowawcze rodziców (niepełnosprawność często idzie w parze z ubóstwem czy innymi problemami społecznymi) itp.

Nie mogąc sprostać wymogom edukacyjnym, dzieci trafiają do szkół specjalnych, co od razu ogranicza ich szanse edukacyjne, społeczne i zawodowe.
I tak małymi kroczkami, my jako społeczeństwo, nie walcząc nawet z drobnymi zaniedbaniami na początku rozwoju niepełnosprawnych dzieci, skazujemy je na bycie obywatelami drugiej kategorii w dorosłym życiu.

Nie ulega wątpliwości fat, że osoby niepełnosprawne wymagają specyficznych form wsparcia. Zasada ta bez wątpienia dotyczy również, jeśli nie w szczególności, dzieci. Obowiązkiem rodziców i otoczenia jest wykorzystanie wszystkich możliwości oddziaływania na dziecko, by tym samym stworzyć warunki odpowiednie do możliwie samodzielnej i niezależnej egzystencji.
Badania oraz dotychczasowa działalność jednoznacznie dowodzą, że poziom wiedzy i świadomości rodziców oraz opiekunów dzieci niepełnosprawnych w obszarze pomocy gwarantowanej przez państwo nadal jest niski, a pojawienie się niepełnosprawnego dziecka powoduje zagubieni i niejednokrotnie przerażenie rodziców. Należy przeciwdziałać takim reakcjom dla dobra dziecka niepełnosprawnego.

Przygotowując się do realizacji projektu Fundacja przeprowadziła badania, dotyczące poziomu realizacji zadań związanych z procesem wczesnego wspomagania na terenie Małopolski. Nawiązano kontakt z 80% podmiotów, odpowiedzialnych za finansowanie i organizację wczesnego wspomagania, na podstawie których obliczono, że w około połowie działania są prowadzone, w przeszło 30% gmin nie odbywają się z różnych przyczyn, a w 15% badanych jednostek nie udało się uzyskać informacji z powodu przedłużającej się nieobecności osoby odpowiedzialnej lub z ogólnego braku wiedzy w tym zakresie. Taki stan rzeczy hamuje, a w wielu przypadkach uniemożliwia uruchomienie rehabilitacji dzieci we wczesnym etapie ich rozwoju, czemu zamierzamy przeciwdziałać poprzez proponowane przedsięwzięcia.

Realizacja zadań wczesnego wspomagania na terenie Małopolski
Kampania zakłada kompleksowe działanie, obejmujące współpracę z różnorodnymi organami użyteczności publicznej województw: małopolskiego i podkarpackiego, w których rozmieszczone zostaną plakaty, informujące o celach kampanii oraz ulotki i broszury zawierające informacje związane poruszanymi zagadnieniami. Prowadzone będą również działania konsultacyjno-doradcze za pośrednictwem infolinii, strony kampanii i indywidualnych spotkań, a także intensywnej współpracy z mediami.
Koncepcja kampanii gwarantuje objęcie kompleksowym wsparciem rodziców niepełnosprawnych dzieci (posiadających orzeczenie o niepełnosprawności) zamieszkujących województwa: małopolskie i podkarpackie.

Oprac. Ewa Matuszewska

(EM)

Źródło: http://www.wczesnewspomaganie-firr.pl/news/2/15/Wczesne-wspomaganie-szansa-zrownowazonego-rozwoju-dziecka-niepelnosprawnego.html