2009-09-24
W roku 2009 przypada 75. rocznica śmierci Marii Curie Skłodowskiej. Dla uczczenia tej rocznicy w Passy, we Francji, odsłonięto tablice pamiątkową poświęconą wybitnej polskiej uczonej. W uroczystościach wzięła udział delegacja z Zakopanego i Kościeliska - zastępca burmistrza Jan Gąsienica Walczak i sekretarz Miasta Renata Szych oraz przewodnicząca Komisji Kultury Gminy Kościelisko Zofia Leśnik. Inicjatorem odsłonięcia tablicy był senator Ireneusz Niewiarowski. Tablicę zaprojektował i wykonał artysta rzeźbiarz Janusz Jędrzejowski, wykładający w Zespole Szkól Plastycznych im. Antoniego Kenara w Zakopanem.
Pięć lat temu dzieci z Kościeliska z zespołem Poloniarze odwiedziły Passy. Efektem tej wizyty był pomysł umieszczenia pamiątkowej tablicy poświęconej Marii Curie Skłodowskiej w sanatorium, gdzie zmarła. Podczas tegorocznej wizyty samorządowców z Kościeliska i Zakopanego odbyły się rozmowy robocze z tamtejszymi władzami, podczas których zdecydowano o podjęciu współpracy pomiędzy szkołami w Passy, Zakopanem, Kościelisku i Krakowie, polegającej na wymianie grup młodzieży i zorganizowaniu konkursu na temat życia i pracy naukowej Marii Curie Skłodowskiej. Postanowiono także czynnie włączyć się w obchody Roku Chemii (2010) i setnej rocznicy Nagrody Nobla dla Marii Curie (2011).
Maria Curie Skłodowska była związana z Zakopanem poprzez swoją siostrę, dr Bronisławę Dłuską, która wraz z mężem Kazimierzem prowadziła Sanatorium Dłuskich w Kościelisku. Do jej największych dokonań Marii Curie Skłodowskiej należą: opracowanie teorii promieniotwórczości, technik rozdzielania izotopów promieniotwórczych oraz odkrycie dwóch nowych pierwiastków — radu i polonu. Pod jej kierunkiem prowadzono też pierwsze w świecie badania nad leczeniem raka za pomocą promieniotwórczości. Dwukrotnie wyróżniona Nagrodą Nobla za osiągnięcia naukowe. Po raz pierwszy w 1903 z fizyki, wraz z mężem, Piotrem Curie i Henrim Becquerelem za badania nad odkrytym przez Henriego Becquerela zjawiskiem promieniotwórczości, po raz drugi w 1911 z chemii za wydzielenie czystego radu. Do dziś pozostaje jedyną kobietą, która tę nagrodę otrzymała dwukrotnie, a także jedynym uczonym w historii uhonorowanym nagrodą Nobla w dwóch różnych dziedzinach nauk przyrodniczych.
Tekst: Agata Pacelt
Zdjęcia: Janusz Duda
(AP)